امروزه در تمامی ماشین ها به جای استفاده از شیشه بالابردستی از شیشه بالابر برقی استفاده می کنند که بالابردن شیشه توسط آن ها راحت تر و سریع تر انجام می شود. با وجود راحتی بیشتر در این مدل، مشکلات و خرابی های به وجود آمده به مراتب بیشتر از مدل های دستی می باشد. برق متصل به دستگاه شیشه بالابر در اثر گذشت زمان و فرسودگی سیم ها قدرت خود را از دست می دهد و باعث کند شدن سرعت بالا و پایین رفتن شیشه ها شیشه بالابر می شود که استفاده از شیشه بالابر کند باعث افزایش فشار به موتور بالابر می شود. برای برطرف کردن این مشکل از دستگاه تقویت شیشه بالابر استفاده می گردد.
دستگاه تقویت شیشه بالابر یک دستگاه ساده است که بین مسیر کلید شیشه بالابر و مسیر برق دستگاه شیشه بالابر قرار گرفته است و از باطری خودرو برق مستقیم را می گیرد و عملکرد شیشه بالابر را تقویت می کند. برای محافظت از کلیدها و جلوگیری از افت توان در مدار شیشه بالابر از مدار تقویت شیشه بالابر استفاده می شود. این مدار تقویت کننده ی جریان یا ولتاژ نیست اما کنتاکت های رله های داخلی آن یک مسیر کم مقاومت برای عبور جریان فراهم می کنند و از خرابی کلید و افت توان جلوگیری می کنند بنابراین مدار تقویت با برقراری ارتباط مستقیم بین قطب مثبت باتری و موتور شیشه بالابر موجب تقویت عملکرد مدار می شود. مدار تقویت از دوعدد رله ی تک پل دو ترمینال (SPDT) تشکیل شده است.از دیگر مزایای استفاده از دستگاه تقویت کننده شیشه بالابر می توان موارد زیر را نام برد:
• از افزایش فشار اضافی به موتور بالابر برقی و سیستم مکانیکی جلوگیری می کند.
• کلیدهای دستگیره دیرتر خراب می شوند.
دلایل ضعف کارکرد شیشه بالابر
در مدار شیشه بالابر بعضی از خودروها مانند پراید درحالت عادی کلیدهای شیشه بالابر مستقیماً به الکتروموتورها متصل می شوند درنتیجه جریان مورد نیاز موتور از کنتاکت های کلید می گذرد و عبور چنین جریانی به مرور زمان سبب سوختگی یا خال زدگی کنتاکت های کلید خواهد شد. سوختگی، خال زدگی، کثیفی و اتصالات ناقص از جمله مواردی هستند که مقاومت مدار را افزایش می دهند. افزایش مقاومت مدار منجر به کاهش جریان عبوری از مدار خواهد شد و کاهش جریان باعث افت توان و افزایش اثر اصطکاک بر روی شیشه درحین بالارفتن می شود درنتیجه عناصر سر راه جریان نظیر سیم های رابط. کنتاکت های کلید و سیم پیچی الکتروموتور دراثر جریان کشی ناشی از اصطکاک شیشه، داغ می شوند و این افزایش دما نیز به نوبه ی خود مقاومت مدار را بازهم افزایش خواهد داد و قدرت موتور در بالابردن شیشه کاهش چشمگیری خواهد یافت.
این مساله بخصوص در شیشه بالابر سمت شاگرد محسوس ترس است چراکه طول سیم کشی مدار شیشه بالابر سمت شاگرد طولانی تر از سیم کشی مدار سمت راننده است بطوری که جریان مدار بالابر سمت شاگرد با عبور از کلید سمت راننده به کلید سمت شاگرد رفته و نهایتاً ازطریق کنتاکت های کلید سمت شاگرد به موتور درب شاگرد خواهد رسید.
دراین صورت از مدار تقویت شیشه بالابر استفاده می شود که نقشی کارساز دارد. دراین حالت کلیدها از مدار قدرت خارج شده و به همراه بوبین رله ها، مدار فرمان را تشکیل می دهند یعنی کلیدها با برقراری جریان تحریک رله (جریان بوبین رله) باعث بسته شدن مدار قدرت (بسته شدن کنتاکت های رله) و عبور جریان موردنیاز موتور از آن می شوند. دراین وضعیت جریانی که از کلیدهای بالابر می گذرد بشدت کاهش یافته و عمر کلید طولانی تر می شود. از طرفی توان مدار بالابر افزایش یافته و اثر اصطکاک بر روی شیشه کاهش می یابد.
